Specjalne materiały
Maria Montessori opracowała zestaw specjalnych materiałów i pomocy rozwojowych, służących odkrywaniu przez dziecko świata, metodą od konkretu do abstrakcji. Podczas wieloletnich obserwacji, dostrzegła, że dziecko musi samodzielnie, empirycznie doświadczać rzeczywistości, wtedy lepiej rozumie i zapamiętuje fakty.
Wszystkie pomoce skonstruowane zostały zgodnie z następującymi zasadami:
ESTETYKA – materiał powinien mieć zachęcający charakter, a więc atrakcyjny wygląd i nieskomplikowaną budowę, dzięki czemu przyciąga uwagę dziecka i motywuje do wykorzystania go w działaniu.
AKTYWIZOWANIE DZIECKA – materiał powinien absorbować dziecko przez dłuższy czas i skłaniać do powtarzania ćwiczeń, a także umożliwiać podejmowanie działań w różnej formie.
OGRANICZENIE MATERIAŁU – każdy zestaw materiałów jest ilościowo ograniczony i służy realizacji konkretnych celów, co umożliwia tworzenie porządku w umyśle; ponadto wszystkie pomoce występują tylko w jednym egzemplarzu, dzięki czemu dzieci uczą się dokonywania wyborów, respektowania potrzeb innych osób oraz wyrabiania cierpliwości.
IZOLACJA TRUDNOŚCI – każda pomoc ukazuje tylko jeden określony problem do rozwiązania, co ułatwia skoncentrowanie się na pracy;
KONTROLA BŁĘDÓW – poprzez wbudowanie kontroli błędów w materiał dydaktyczny, dziecko może samodzielnie stwierdzić, czy daną pracę wykonały dobrze czy źle, w którym miejscu nastąpiła pomyłka i jak ten błąd naprawić.
Może to być kontrola mechaniczna, sensoryczna lub kontrola oparta na porównywaniu z modelem; samokontrola wyrabia u dzieci krytycyzm, uczy analizowania własnych czynności i ich efektów oraz wzmacnia poczucie własnej wartości i wiary w siebie;
STOPNIOWANIE TRUDNOŚCI I KONTYNUACJA – pomoce dydaktyczne umożliwiają przechodzenie od łatwiejszego do trudniejszego, od działań prostych do bardziej złożonych, od materiału konkretnego do coraz bardziej abstrakcyjnego, od czynności motorycznych przez wyobrażone do czynności umysłowych; jeden materiał pozwala na stawianie zadań o różnym stopniu trudności, zależnie od możliwości i zainteresowań dziecka, jak również każda pomoc i grupa pomocy stanowi podstawę do pracy z kolejnym, bardziej skomplikowanym materiałem.